लडाखचा सफरनामा - सारांश .. अर्थात माझ्या मनातला ... !

गेल्या ३ महिन्यांपासून सुरू असलेला हा सफ़रनामा आजच्या ह्या पोस्टने संपतोय. आज हा सारांश पोस्ट लिहिताना माझ्या मनात नेमक्या काय भावना आहेत??? अगदी मोकळेपणाने सांगायचे झाले तर मनात खुप समिश्र भावना आहेत. ‘आता काही लिहायचे उरले नाही’ असे एकेठिकाणी वाटते आहे तर ‘हुश्श्श्.. झाले बाबा एकदाचे लिहून पूर्ण’ असेदेखील मनात आल्यावाचुन राहिलेले नाही. लडाखला बाईकवर जाउन येणे हे जितके परीक्षा पाहणारे होते तितकेच त्यावर लिखाण करणे सुद्धा परीक्षा पाहणारे होते. अर्थात माझे लिखाण वाचणे हे देखील तुमची परीक्षा पाहणारे होते बहुदा.. हाहा.. माझे इतके लांबलचक लिखाण खरच कित्ती वाचकांनी पूर्णपणे वाचले असेल काय माहीत. ;) जितक्या जोमाने मी सप्टेम्बर – ऑक्टोबर  मध्ये लिखाणाला सुरवात केली तितक्या जोमात मला पुढे म्हणजे नोव्हेंबरमध्ये लिखाण करता आले नाही. त्यामुळे वाचकांची वाचण्याची लिंक तूटली हे नक्की. पण काही वाचकांनी माझ्याकडे पुढच्या लिखाणाची सारखी मागणी करत मला लिखाण लवकरात लवकर पूर्ण  करावयास हवे ही जाणीव करून दिली. त्या सर्वांचे खरच आभार.

लडाख मोहिमेच्या १३ दिवसांच्या आणि त्या आधीच्या तयारीचा सफरनामा मी अगदी मोकळेपणाने मांडला. पण आज थोड़े मनातले लिहायचे म्हटले आहे तर विचार काही करून कागदावर उतरायला तयार नाहीत. डोक्यात विचारांची गर्दी झाली आहे नुसती. बघुया किती प्रश्न कागदावर उतरवता येतात आणि किती प्रश्नांची प्रामाणिक उत्तरे देता येतात ते.

अगदीच सुरवात करायची झाली तर.. आम्ही लडाखला जायचे का ठरवले??? मी आणि अभी आम्ही दोघेसुद्धा बऱ्याच वर्षापासून लडाख प्लान नुसतेच आखत होतो म्हणुन?, एक साहसी मोहिम पार पाडावी म्हणुन?, आपल्याच देशाच्या एका अविभाज्य भागाचे निसर्गसौंदर्य बघायचे म्हणुन?, की सैनिकांचे जीवन अधिक जवळून पाहता यावे म्हणुन??? प्रत्येकाची उत्तरे  विभिन्न असतील. माझ्या स्वतःसाठी ही मोहिम प्रामुख्याने सैनिकांचे जीवन अधिक जवळून पाहता यावे ह्यासाठी होती. अर्थात एक साहसी मोहिम करत आगळे- वेगळे निसर्गसौंदर्य बघायचे हा उद्देश होताच. पण प्रत्येकाचे ह्या मोहिमेचे उद्दिष्ट वेगवेगळेच होते, त्यात कुठेही सुसुत्रता नव्हती आणि म्हणुनच अखेरपर्यंत पूर्ण टीममध्ये आवश्यक असा ताळमेंळ जमुन आला नाही. ज्या गोष्टीवर आम्ही प्लानिंग करण्यापासून भर देत होतो ती  गोष्ट अखेरपर्यंत आम्हाला साधता आली नाही हे या मोहिमेचे एक मोठे अपयश होते. अश्या मोहीमांमध्ये टीमचे एकच उदिष्ट आणि विचार असावे लागतात. तुमच्यापैकी बरेच जणांना असा प्रश्न पडला असेल की मी असे का म्हणतोय. इतक्या दुर्गम प्रदेशात इतक्या उंचीवर बाईक्स चालवून कुठलाही मोठा अपघात न होता आम्ही यशस्वीरित्या परत आलोय तरी ही मोहिम अपयशी ठरली???

माझ्या दृष्टीने अगदी अपयश म्हणता नाही आले तरी हे पूर्ण यश नक्कीच नव्हते. अनेक उणीवा आणि त्रुटी त्यात राहिल्या. हवी तशी एकत्र सुरवात करता आली नाही आणि शेवट तर निराशाजनक ठरला. दिल्लीमध्ये 'इंडियागेट'ला 'अमर जवान ज्योती' येथे नतमस्तक होउन मोहिमेचा शेवट करायचा असे माझे मत होते आणि अभीने त्याला मान्यता दिली होती. पण तसे होऊ शकले नाही. कारणे काहीही असोत. पण ते धैय गाठण्यात आम्ही अपयशी ठरलो हे मी कधीच विसरु शकणार नाही. मला हे सुद्धा माहीत नाही की आमच्यापैकी किती मेंबर्सना त्याबद्दल वैषम्य वाटत असेल. मी मात्र आजही तितकाच खिन्न आहे जितका दिल्लीवरुन निघताना होतो. एखाद्या गोष्टीचा शेवट गोड झाला की ती गोष्ट कशी पुर्णच गोड लागते, तसे काही येथे घडले नाही. पण ह्या सर्व गोष्टींकडे मी नकारात्मक दृष्टीने बघतोय असे नाही. सकारात्मक दृष्टीने बघायचे झाल्यास असे म्हणता येइल की ह्या चूकांमूळे आता आम्हाला ही किंवा अशीच एखादी मोहिम पूर्णपणे यशस्वी करून दाखवावी लागेल. तेंव्हा कुठे मन शांत होइल आणि त्याचे प्लानिंग सुरू देखील झाले आहे. (माझ्यापुरते)

आज ३ महिन्यांनी सुद्धा लडाख असे उच्चारले किंवा मनात आले की आठवणी उचंबळून येतात. पार केलेला तो एक-एक पास, केलेली ती एक-एक चढ़ाई, गाठलेली सर्वोच्च उंची आणि तेथे घालवलेला एक-एक क्षण. क्षण जे होते आनंदाचे... क्षण जे होते अभिमानाचे... क्षण जे होते आत्मविश्वास वाढवणारे...

कारगिल – द्रास येथे जाउन आपल्या जवानांना श्रद्धांजली देण्याचे क्षण, लेहमधील १५ ऑगस्ट अनुभवण्याचे क्षण, १८००० फुट उंचीपेक्षा उंच अश्या जगातील सर्वोच्च रस्त्यावरून बाईक चालवण्याचे क्षण आणि तेथे तिरंगा फड़कवण्याचे क्षण... शब्द अपुरे पडतील असे पेंगोंग आणि त्सो-मोरिरी येथील सौंदर्याचे क्षण, पांगच्या वाळवंटामधले आणि रोहतांगच्या चिखलातील राद्याचे क्षण. असे कितीतरी क्षण आज आठवणी बनून मनात साठवून ठेवल्या आहेत.

ही ब्लॉगपोस्ट संपवायच्या आधी मला खास करून इकडे 'अभिजित'चा विशेष उल्लेख करायला अतिशय आनंद होतोय. गेल्या सर्व पोस्ट्समध्ये त्याने ह्या मोहिमेत किती मोलाची भूमिका बजावली हे वाचक जाणतातच. तरीसुद्धा त्याचा उल्लेख केल्याशिवाय ही पोस्ट संपवणे योग्य ठरणार नाही. ट्रिपच्या प्लानिंगपासून ते ट्रिप पूर्ण होईपर्यंत संपूर्ण जबाबदारी त्याने एकट्याने ज्याप्रकारे पेलली (जे फ़क्त त्यालाच शक्य होते) त्यासाठी त्याला खरच हाट्स ऑफ. उगाच आभार वगैरे मानत नाही मी, कारण ते त्याला आवडणार देखील नाही. मी त्याला जमेल तशी मदत करेन असे जरी ठरले होते, तरीपण माझ्या कामाच्या व्यापामुळे ते शक्य तर झाले नाहीच, उलट माझा अधिक व्याप त्याला सहन करावा लागला. त्याने माझ्याकडे कुठलीही तक्रार न करता ट्रिपचाच एक भाग म्हणुन मान्य केला हा त्याच्या मनाचे मोठेपण.

आशिष म्हणजे माझा दादा आधी सुट्टी मिळत नसल्याने लडाखला येणार नव्हता पण अखेर मी त्याला येण्यासाठी तयार केलेच. तो असल्याने मला बाईक लोड करणे आणि परत आणणे याचे टेंशन राहिले नाही. त्याने ती जबाबदारी अतिशय उत्तमरित्या पार पाडून माझ्यासाठी मोलाची कामगिरी बजावली. उमेश, अमेय साळवी, अमेय म्हात्रे आणि कुलदीप यांनी ह्या ट्रिपमध्ये अनेक उत्कृष्ट फोटो काढले. त्यांनी ते मला विनासायास येथे वापरायला उपलब्ध करून दिल्याबद्दल खरच धन्यवाद. शमिका आणि मनालीने माझ्या आणि अभीच्या मागे चालत्या बाईकवर बसून अनेक चांगले फोटो टिपले. मनालीने तर काही व्हीडिओस देखील घेतले जे मला ब्लॉगसाठी खुपच उपयुक्त ठरले. साधना आणि उमेशने ह्या मोहिमेचे IBN-लोकमतसाठी संपूर्ण शूटिंग केले जे २ भागात दाखवण्यात आले. त्यातला १५ ऑगस्टचा भाग तर अप्रतिमच झाला होता. ह्या ट्रिपमध्ये सर्वात जास्त मज्जा ज्यांनी केली ते दिपाली आणि शोभित. अभिला सर्वात कमी त्रास ह्या दोघांनी दिला असेल. नाहीच दिला असे म्हटले तरी हरकत नाही. आदित्य, पूनम आणि ऐश्वर्या ह्या अंबरनाथच्या टीमने देखील ह्या ट्रिपमध्ये जान आणली.

या लेखातून १५ मेंबर्सच्या १३ दिवसाच्या एका थरारक मोहिमेचा पुन्हा एकदा शेवट होतोय. '१३ दिवसात २८१८ किलोमिटर्सचा' प्रवास करून अनेक अनुभव घेउन सफळ संपूर्ण झालेली ही भ्रमंती शेवटपर्यंत लक्ष्यात राहील यात काही शंका नाही. ह्या ब्लॉग लिखाणातून मी काय साधले? बरेच काही. पुन्हा ते क्षण जगण्याचा आनंद आणि ते तुम्हा सर्वांसोबत वाटण्याचा आनंद सुद्धा. माझ्या लिखाणाच्या यथाशक्तिनुसार तो इकडे मांडायचा मी प्रामाणिक प्रयत्न केला आहे. मला अपेक्षा आहे की आमचा हा सफ़रनामा तुम्हाला नक्कीच आवडला असेल.

आज हा सफ़रनामा संपतोय याचा अर्थ हा ब्लॉगसुद्धा बंद असा होत नाही. ह्या ब्लॉगचे नाव ‘माझे भारत भ्रमण’ असे आहे. तेंव्हा काही काळाने पुन्हा येथेच भेटुयात माझी अजून एक हटके आणि आठवणीन्नी भरलेली भ्रमणयात्रा घेउन... तो पर्यंत 'टाटा' ...

.

.

.